Το χρώμα στη ζωή μας.Γιατί τι άλλο τελικά αναζητούμε σε αυτό το χόμπι, εκτός από χρώμα? Το κατάλαβα κατά την διάρκεια της τελευταίας μας κατάδυσης τον Απρίλιο του 2009 στον Μαυρίκιο.
Ναι, ίσως δεν είναι το μόνο. Ασχολούμαστε με χημεία, βιολογία, ωκεανολογία, ηλεκτρικά, ηλεκτρονικά, υδραυλικά, ξυλουργικά, βάψιμο, κόλλημα, κατασκευές, ορισμένοι ακόμα και με ηλεκτροσυγκόλληση, έκχυση πολυουρεθάνης, κτλ. κτλ. Βεβαίως και συγκινούμαστε από την αναπαράσταση ενός τμήματος του τροπικού υφάλου στο σαλόνι μας, αγαπάμε τα ψάρια μας σαν κατοικίδια, παθιαζόμαστε στην αναζήτηση ενός σπάνιου κοραλλιού, ανακαλύπτουμε την ταυτότητα ενός νέου είδους και πανηγυρίζουμε με την αναπαραγωγή ενός κλόουν. Όμως όταν φτάνει η εισαγωγή με τα νέα κοράλλια στο κατάστημα των κατοικίδιων ζώων, αυτά που φεύγουν πρώτα είναι τα έντονα χρώματα. Κανείς μας δεν γεμίζει το ενυδρείο του με καφέ ακροπόρες ή με γκρίζα ψάρια. Αναζητούμε το χρώμα, και καμιά φορά μας ξεγελάνε με – κακώς – χρωματισμένες κίτρινες και ροζ σινουλάριες που μετά από λίγες εβδομάδες γίνονται μπεζ. Ανεβάζουμε τα βατ και δοκιμάζουμε νέους λαμπτήρες για να δούμε το ενυδρείο μας πιο χρωματιστό. Μεγαλώνουμε το σκίμερ, ταΐζουμε φυτοπλαγκτόν, καθαρίζουμε τα τζάμια μας, αναζητώντας...... λίγο περισσότερο χρώμα στην καθημερινότητά μας.
Για κάποιους από εμάς με κάπως αυξημένη οικολογική ευαισθησία, ο Μαυρίκιος, όπως και η Καραϊβική και λιγότερο η Ερυθρά, παρουσιάζουν στον αυτόνομο δύτη την αρχή του τέλους. Η περιοχή που κάποτε ήταν γεμάτη καρχαρίες, τώρα φιλοξενεί παρατημένα δίχτυα και ξιφιοπαράγαδα. Οι ύφαλοι έχουν φτωχύνει και ο θάνατος - το άσπρισμα - των κοραλλιών σε πολλά σημεία είναι καταθλιπτικό. Οι αρχαιότεροι dive masters διηγούνται πόσα περισσότερα ψάρια υπήρχαν κάποτε, και πώς διαπιστώσανε ότι μέχρι να απαγορευτεί το θαλάσσιο σκι πάνω από τους υφάλους, τα κοράλλια ήταν περισσότερα. Κάποιοι προλάβανε να δούνε είδη ψαριών και κοραλλιών που δεν υπάρχουν πια. Ακόμα και οι φτωχοί και αγράμματοι κάτοικοι του νησιού, έχουν αντιληφθεί πλήρως τις επιπτώσεις της μόλυνσης στο περιβάλλον από το διοξείδιο του άνθρακα και από τους ρίπους της βιομηχανίας. Μετρούν αντίστροφα και αναρωτιούνται αν μπορεί να γίνει κάτι για να αναστρέψει αυτήν την κατάσταση. Στο λιμάνι του Port Louis παρατηρεί κανείς δεκάδες αλιευτικά ανοικτής θαλάσσης κυρίως από την Κίνα και την Ινδία, με εξοπλισμό γιγάντιο και αλύπητο. Αλλά ακόμα και στο μέσο μίας κατάδυσης, πέσαμε μπροστά σε μία παγίδα ενός κυβικού μέτρου από συρματόπλεγμα γεμάτη πάρα πολλά νεκρά και μερικά ζωντανά ψάρια, που κάποιοι ψαράδες είχαν μάλλον ξεχάσει στον βυθό, χωρίς να διακόψουν την θανάσιμη λειτουργία της.
Στον Μαυρίκιο ο άνθρωπος ανακάλυψε για πρώτη φορά τις επιπτώσεις που επιφέρει στο περιβάλλον. "As dead as the Dodo" λένε στα Αγγλικά και εννοούνε το πουλί Ντόντο που κατοικούσε στο νησί πριν κατοικηθεί από ανθρώπους. Οι φυσικοί του εχθροί είχαν εκλείψει και τροφή υπήρχε άφθονη οπότε το είδος αυτό βάρυνε και δεν μπορούσε πια να πετάξει. Οι Πορτογάλοι άποικοι το εξαφάνισαν και την ίδια τύχη ακολούθησαν 20 ακόμα είδη ζώων που δεν υπάρχουν πια. Ευτυχώς οι Μαυριτανοί έχουν πλέον αναπτύξει ιδιαίτερες ευαισθησίες σε περιβαλλοντολογικά θέματα και ιδιαίτερη δραστηριότητα παρουσιάζει το Mauritian Wildlife Foundation
http://www.mauritian-wildlife.org Ειδικά για την προστασία των θαλάσσιων ειδών υπάρχουν τα Mauritius Marine Conservation Society
http://www.mmcs-ngo.org και το Mauritius Underwater Group
www.mug.mu Για κάποιους άλλους από εμάς, που αναζητούν μία μικρή όαση υφάλου για να ξεχάσουν για λίγο τις επαγγελματικές ή οικογενειακές τους σκοτούρες, ο Μαυρίκιος έχει οριοθετήσει μερικά σημεία ως προστατευόμενα θαλάσσια πάρκα. Κυρίως στη Βορειοδυτική πλευρά του νησιού που δεν την πιάνουν οι μόνιμοι ανατολικοί άνεμοι, και σε μία παραδεισένια λιμνοθάλασσα στο νότο – το Blue Bay. Σε αυτά τα μέρη βουτήξαμε ασταμάτητα επί μία εβδομάδα και φωτογραφίσαμε υπέροχα είδη που δεν είχαμε δει στην Ερυθρά. Βάλαμε λίγο έντονο χρώμα στη ζωή μας, με εικόνες μαγικές, εικόνες που θα μας μείνουν αξέχαστες. Είδαμε τα περισσότερα από τα είδη που φιλοξενούμε στα ενυδρεία μας, στο φυσικό τους περιβάλλον και μοιραστήκαμε την ελευθερία τους. Παρατηρήσαμε τις συνήθειές τους, κάποια μοναχικά, κάποια πάντα σε ζευγάρι και κάποια σε κοπάδια. Άλλα ταξιδεύανε αμέριμνα και άλλα προστατεύανε με αγκάθια και με δόντια την μικρή τους γειτονιά. Μερικά θαρραλέα μας αφήνανε να τα ακουμπήσουμε και άλλα ντροπαλά κρυβόντουσαν πριν ακόμα πλησιάσουμε. Είδαμε τον κόσμο τους τη νύχτα με φακό, έναν άλλο κόσμο με τα παπαγαλόψαρα να κοιμούνται στο κουκούλι τους, τους πολύποδες των κοραλλιών σε πλήρη – πεινασμένη ανάπτυξη, και μία παρέλαση από είδη διαφορετικά που δεν τα συναντάμε με το φως του ήλιου.
Η μεγαλύτερη συγκίνηση – προσωπικά – ήταν όταν διασταυρωθήκαμε με ένα πανέμορφο μοναχικό Zebrasoma Gem, ένα είδος που πωλείται σε αδιανόητη τιμή ως κατοικίδιο. Είδαμε όμως και πανέμορφα κλαμ, σπάνια γυμνοβράγχια, το πολύ σπάνιο ghost pipe fish (Solenostomus cyanopterus) που εύκολα το μπερδεύει κανείς με φύκι, μία τεράστια βαθυπράσινη Tubastrea micracantha, αμέτρητες fungia, εκατομμύρια Plerogyra sinuosa (bubble) , μία Heteractis magnifica (κόκκινη ανεμώνη), πολύχρωμα button polyps, ένα Octopus cyanea, μία Sepioteuthis lessoniana (σουπιά), πολλά pipefish (Coryothoichthys flavofasciatus), καβουράκια και σπάνιες γαριδούλες.
Το πιο κοινό ίσως ψάρι σε κάθε κατάδυση ήταν το Moorish idol, αλλά είδαμε και πολλά πολύχρωμα και διαφορετικά wrasse, μερικά Lionfish, Scorpionfish, Stonefish, Puffers, Boxfish (Ostracion meleagris) Platax Teira (Batfish) σε κοπάδι, ταχύτατους γαλάζιους γιατρούς, αμέτρητες πεταλούδες, πολλά Zebrasoma Scopas, έναν Νάσο, ένα Centropyge bispinosa, εκατομμύρια damsel, μερικούς αυτοκράτορες (Pomacanthus imperator), αρκετά triggerfish (Picasso, Clown και άλλα), πολλά groupers, το συμπαθέστατο φιδάκι Spotted Snake Eel (Myrichthys maculosus) και 4-5 μεγαλούτσικες σμέρνες. Από μακριά μας παρακολουθούσε μία μέρα ένα κοπάδι από Barracudas.
Συγκεκριμένα στην λιμνοθάλασσα του Blue Bay, οι ακροπόρες και οι μοντιπόρες προσφέρουν ένα θέαμα ανεπανάληπτο. Οι table ακροπόρες σχηματίζουν κύκλους με διάμετρο περισσότερα από 3 μέτρα, οι staghorn καλύπτουν περιοχές πολλών τετραγωνικών μέτρων και οι μοντιπόρες απλώνανε το χαλί τους πάνω από ολόκληρα βράχια. Κολυμπούσαμε ανάμεσα σε βουνά από σκληρά κοράλλια που πρέπει να είχαν "χτιστεί" στρώμα-στρώμα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Αμέτρητα είδη από Acropora, Favia, Favites, Fungia, Galaxea, Goniopora, Lobophyllia, Millepora, Montipora, Pavona, Platygyra, Pocillopora, Porites, Seriatopora, Tubastrea και Turbinaria. Αυτή η λιμνοθάλασσα του Blue Bay πρέπει να είναι ο παράδεισος όσων ενδιαφέρονται να μελετήσουν ή να φωτογραφίσουν σκληρά κοράλλια. Η μόνη μας ατυχία την εβδομάδα εκείνη, ήταν τα έντονα ρεύματα που δυσκόλευαν υπερβολικά την ορατότητα στο βυθό και δεν επιτρέπανε τη λήψη αξιόλογων φωτογραφιών.
Είδαμε δύο ναυάγια, το Sirius και το Stella Maru. To πρώτο είναι πολύ σημαντικό γιατί είναι το μοναδικό Εγγλέζικο πλοίο που είχαν καταφέρει να βυθίσουν οι Γάλλοι επί Ναπολέοντα.... ενώ το δεύτερο είναι απλά ένα παλιό αλιευτικό που το έχουν βυθίσει επίτηδες πριν 18 χρόνια για να γίνει ένας εντυπωσιακός τεχνητός ύφαλος. Είδαμε και το Public Aquarium του Μαυρίκιου, αλλά ειλικρινά δεν αξίζει να το επισκεφθεί κανείς.
www.mauritiusaquarium.com Δεν είδαμε μεγάλα ψάρια (καρχαρίες, δελφίνια, μάντα) ούτε σελάχια, δυστυχώς ούτε ένα Blue Tang! Δεν είδαμε οργανωμένα καταδυτικά κέντρα. Το επίπεδο ήταν απαράδεκτο, τρομερή ανοργανωσιά, επικίνδυνη επιπολαιότητα, ασχετοσύνη και καμία περιβαλλοντολογική ενημέρωση ούτε καν από ένα καταδυτικό που ήταν πιστοποιημένο από το National Geographic. Τα πτυχία δίνονταν στο "πόδι", κανείς δεν φορούσε dive computer και οι dive guides δεν θυμόντουσαν πόσα μέλη έχει η ομάδα τους. Τα κρις-κραφτ τα οδηγούσαν παιδάκια χωρίς ούτε γνώσεις ούτε εμπειρία. Δεν είδαμε το θερμόμετρο να ξεφεύγει από την περιοχή 26-30C μέρα νύχτα, επίπεδο που μαζί με την πολύ υψηλή υγρασία βάραινε πολύ την ατμόσφαιρα. Δεν είδαμε το μοναδικό υποβρύχιο για τουρίστες που κατεβαίνει στα 30 μέτρα βάθος για μία ώρα. Kαι τέλος δεν απολαύσαμε την εμπειρία του μοναδικού liveaboard που προσφέρεται σε λίγους εκλεκτούς που επιλέξουν την εταιρία Indian Ocean Explorer
www.ioexpl.com Είδαμε όμως χρώμα ! και στην θάλασσα αλλά και στην στεριά. Οι κάτοικοι του Μαυρίκιου είναι σχετικά εύθυμοι και καλοσυνάτοι, ένα κοκτέϊλ από Γάλλους, Εγγλέζους, Ινδούς, Άραβες και Κινέζους. Οι θρησκείες τους δεν τους χωρίζουν και το κράτος τους αναπτύσσεται γρήγορα και σταθερά κυρίως χάρη στον τουρισμό και στις βιομηχανίες της ζάχαρης και της υφαντουργίας. Οι φτωχογειτονιές κρύβονται από νέα μοντέρνα κτίρια και οι τουρίστες βλέπουνε μόνο την λάμψη και την γοητεία, εκτός και αν κινηθούνε αυτόνομα και τολμήσουν να διασχίσουν παραγκούπολεις και χωράφια. Επισκεφθήκαμε τον υπέροχο Βοτανικό κήπο Pamplemousses
http://www.travelmauritius.info/pamplem ... arden.html με μία ατελείωτη συλλογή από τροπικά φυτά και δένδρα. Επίσης, βρήκαμε και αγοράσαμε δύο καταπληκτικά βιβλία.
-
Mauritius Underwater, από τον Gerald Rambert (καταπληκτικό βιβλίο με φωτογραφίες από όλα τα είδη ψαριών που συναντάει κανείς στις θάλασσες του Μαυρίκιου)
www.geraldrambert.com /
www.sundiversmauritius.com Worldwidediveandsail (Indonesia & Komodo), και
-
Guide to Corals of Mauritius, από τους Pillay, Terashima, Venkatasami και Uchida, που έχει ονοματολογία και φωτογραφίες από όλα τα είδη ακροπόρων και μοντιπόρων που έχουμε (και δεν έχουμε) συναντήσει.
http://www.jica.go.jp/english/operation ... _2005.html Coastal Fisheries Resources & Environment Conservation Project by AFRC (Albion Fisheries Research Centre) and JICA (Japan International Cooperation Agency).
Επειδή όμως τα λόγια κουράζουν, σύντομα θα ανεβούν οι πρώτες φωτογραφίες από το safari.
Καλό ταξίδι !
Θάνος Θεοδωράτος (antesco)
Εξερευνητής ευδαιμονίαςΤις φωτογραφίες μπορείτε να δείτε εδώ
viewforum.php?f=69